Klonalność
KLONALNOŚĆ – zdolność pojedyńczej komórki do proliferacji i tworzenia kolonii (kolonia monoklonalna).
Wszystkie komórki wchodzące w skład kolonii monoklonalnej są komórkami potomnymi komórki macierzystej i zawierają taką samą inormację genetyczną.
Zjawisko klonalności dotyczy zarówno organizmów prokariotycznych (kolonie bakteryjne) jak i eukariotycznych. W przypadku ssakow, zdolność do tworzenia kolonii klonalnych wykazuja jedynie komórki macierzyste oraz komórki nowotworowe. Klonalność jest jedną z cech definiujących komórkę macierzystopodobną raka [1] i decyduje o zdolnościach tej komórki do tworzenia przerzutów oraz wznowy.
Klonalność nowotworu wykazano po raz pierwszy, analizując sprzężony z chromosomem X enzym dehydrogenazę glukozo-6-fosforanu (G6PD) u Murzynek.
Analiza zmienności genetycznej guzów nowotworowych pozwala m. in. rozróżnić przerzuty/wznowy od nowotworów powstałych de novo. Obecnie znanych jest kilka metod potwierdzenia klonalności nowotworu. W białaczkach i chłoniakach takimi markerami klonalności są typowe translokacje chromosomów, jak chromosom Philadelphia t(9::22) lub translokacje 8::14, 8::22 lub 8::2 w chłoniaku Burkitta.
Literatura
- Dalerba P, Cho RW, Clarke MF (2007) “Cancer stem cells: models and concepts”. Annu Rev Med 58: 267–284. 17002552
- Franken, Nicolaas A P; Rodermond, Hans M; Stap, Jan; Haveman, Jaap; Van Bree, Chris (2006). "Clonogenic assay of cells in vitro". Nature Protocols 1 (5): 2315–9. 17406473